Wydrukuj tę stronę

O powiecie

Powiat położony jest w południowo-wschodniej części Polski, w województwie podkarpackim. Leży na ważnych szlakach komunikacyjnych - kolejowym i drogowym, przy drogach krajowych nr 94 i 77 oraz autostradzie A4. Wschodnia część powiatu pokrywa się na długości 7 kilometrów z granicą ukraińską. Jego obszar obejmuje 1029 km2, a zamieszkuje go 116 192 mieszkańców (stan na dzień 30 czerwca 2023 r.). Terytorialnie podzielony jest na miasta: Jarosław i Radymno, gminę miejsko-wiejską Pruchnik oraz osiem gmin wiejskich: Chłopice, Jarosław, Laszki, Pawłosiów, Radymno, Rokietnica, Roźwienica i Wiązownica.

Powiat Jarosławski to teren rolniczo - przemysłowy, z przemysłem skoncentrowanym w Jarosławiu. Dominującą gałęzią przemysłu jest przetwórstwo rolno-spożywcze. Dobrze rozwijają się także inne branże m.in.: budownictwo, przemysł drzewny, hutnictwo szkła, usługi, handel, turystyka.

Na terenie powiatu funkcjonuje również nowoczesne przejście graniczne Korczowa - Krakowiec, z terminalem towarowym, a także punktem kontroli fitosanitarnej, które umożliwia sprawną komunikację między Polską i Ukrainą. W jego okolicach usytuowane jest duże centrum logistyczne WAIMEA LOGISTIC PARK KORCZOWA.

Ziemia jarosławska to szczególne miejsce. Tu od setek lat krzyżowały się tu kultury Bizancjum i Zachodu Europy, pozostawiając po sobie niespotykaną mozaikę stylów architektonicznych, tradycji i zwyczajów. 

W dolinie Sanu pierwsi osadnicy pojawili się około 5000 - 1800 lat p.n.e. Obszar ten przed powstaniem państwa Piastów zamieszkiwało plemię Lędzian, którego terytorium do swego państwa dołączył Bolesław Chrobry. Przez trzy kolejne stulecia region stanowił sporny teren między Polską a Rusią, by ostatecznie za sprawą Kazimierza Wielkiego znaleźć się w granicach państwa polskiego.

Pierwszy rozkwit regionu przypada właśnie na XIV w. Rozwinęły się wówczas handel i rzemiosło, a centrum administracyjno-gospodarcze stanowił powstały prawdopodobnie w VIII - X w. Jarosław. Kupcy jarosławscy utrzymywali kontakty z wieloma miastami w kraju i za granicą. Na targach handlowano wszystkim, od bydła po zamorskie przyprawy. Załamanie przyniósł wiek XVIII i wkroczenie wojsk austriackich. Zlikwidowano przyciągające kupców jarmarki, miasto - a przez to i cały region - stało się prowincjonalnym ośrodkiem. Poprawa nastąpiła w połowie XIX w., kiedy to z woli cesarza Franciszka Jarosław stał się "wolnym miastem". Reforma austriackiej administracji uczyniła z Jarosławia w 1854 r. siedzibę starostwa powiatowego, zaś w 1857 roku Jarosław otrzymał uprawnienia samorządowe. W trzy lata później do miasta dotarła linia kolejowa, łącząca je z Krakowem, a w 1861 roku ze Lwowem. W 1867 r. Jarosław stał się w pełni samorządową gminą i ośrodkiem dużego powiatu politycznego.

Po I wojnie światowej powiat należał do uboższych i nie wydźwignął się z tego położenia przez kolejne lata. II wojna światowa także nie oszczędziła regionu. W roku 1975 w wyniku zmian konstytucji PRL zlikwidowano w Jarosławiu powiat, a miasto włączono do nowo utworzonego województwa przemyskiego. Po powstaniu III Rzeczypospolitej Jarosław został w 1990 roku siedzibą władz rejonu, a w roku 1999 na skutek reformy samorządowej Powiat Jarosławski ponownie zaistniał na mapie administracyjnej Polski.

Powiat Jarosławski to doskonałe miejsce do wypoczynku i aktywnego uprawiania turystyki. Do zwiedzania jest wiele. Przede wszystkim jarosławski Rynek z neorenesansowym ratuszem oraz licznymi przykładami renesansowymi kamienicami mieszczańskimi i kupieckimi m.in. Kamienicą Królowej Marysieńki czy Kamienicą Rydzikową. W jednej z najpiękniejszych w Polsce mieszczańskich kamienic, późnorenesansowej Kamienicy Orsettich mieści się prowadzone przez Powiat Jarosławski muzeum.

W każdej gminie można odnaleźć charakterystyczne dla naszego regionu ślady przeszłości. W Pruchniku zachowała się drewniana małomiasteczkowa zabudowa centrum. Warto zwiedzić dobrze zachowane zespoły parkowo-dworskie rozproszone po całym powiecie, m.in. w Boratynie, Chłopicach, Rokietnicy czy Pełkiniach. Są one nie tylko ozdobą krajobrazu, ale również prezentują cenne zabytki muzealne dawnej sztuki ogrodniczej z XVIII i XIX wieku. Godne polecenia są zabytki sztuki cerkiewnej tj. świątynie w Jarosławiu, Młynach i Chotyńcu - cerkiew, która wraz z innymi drewnianymi świątyniami w Polsce i na Ukrainie została w 2013 r. wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W powiecie zlokalizowane są też znane Sanktuaria Maryjne - w Jarosławiu (m.in. zespół kościelno-klasztorny oo. Dominikanów z przełomu XVI/XVII w. i Kolegiata pw. Bożego Ciała), Jodłówce, Chłopicach i Tuligłowach, licznie odwiedzane przez pątników i turystów.

Przepływająca przez powiat rzeka San i 70-hektarowy zalew w Radymnie czekają na amatorów kąpieli, sportów wodnych i wędkarstwa. Atrakcją turystyczną jest wypoczynkowa wieś Radawa ze swoistym, unikatowym mikroklimatem. Jednak najcenniejszą wartością jest gościnność mieszkańców Ziemi Jarosławskiej!

Zapraszam do Powiatu Jarosławskiego!
Starosta Jarosławski Stanisław Kłopot