Obchody Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu na Podkarpaciu odbywają się już od 10 lat. Ich głównym organizatorem jest Zakład Historii i Kultury Żydów w Instytucie Historii Uniwersytetu Rzeszowskiego, kierowany przez dra hab. prof. UR Wacława Wierzbieńca. Przedsięwzięcie to stanowi świadectwo pamięci o dawnych żydowskich mieszkańcach, zamieszkujących licznie nasz region. Organizowane jest, aby uczcić pamięć o żydowskich ofiarach Holokaustu oraz bardziej przybliżyć mieszkańcom Podkarpacia historię i kulturę Żydów.
Jubileuszowe X Obchody Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu na Podkarpaciu, organizowane pod patronatem Marszałka Województwa Podkarpackiego, odbędą się w dniach 22-28 stycznia 2018 roku. W ich współorganizacji bierze udział aż 64 miejscowości, a w nich ok. 300 instytucji oraz organizacji – lokalnych samorządów, parafii, stowarzyszeń, szkół, co świadczy o dużej wrażliwości, a także tolerancji i otwartości na różnorodność kulturową obecnych mieszkańców Podkarpacia.
Na Obchody od 10 lat przyjeżdżają osoby reprezentujące pierwsze, drugie, a nawet trzecie pokolenie ocalonych z Holokaustu – z Polski, Izraela, USA, Niemiec i innych krajów. Dotychczas uczestniczyli w nich między innymi: Lucia Retman z Hajfy (Izrael), Judit Elkin z Miami (USA), Szlomo Walkowicz z Hajfy (Izrael), prof. Szymon Redlich z Uniwersytetu Ben Guriona w Beer-Szewie (Izrael), prof. Szawach Weiss (Izrael), Elżbieta Ficowska (Warszawa), Ks. Romuald Weksler-Waszkinel (Lublin), Michał Sobelman (Warszawa), prof. Gustavo Corni (Włochy), Anna Rzeszowska (Warszawa), Michael Retman (Jerozolima, Izrael), Ora Regev-Heuman (Tel Awiw, Izrael), Małka Shacham Doron (Rymanów), Miki i Yoram Basch (Izrael), Simon Lavee (Izrael), Samuel, Tamar i Rachel Halpern (Izrael, USA), Sali Mizroch (USA), Lea Dror Batalion (Hajfa, Izrael), Naava Othnay (Izrael), David Ringler (Izrael), Jan Gebert (Warszawa), Łukasz Bietka (Warszawa), Roman Kessler (Tel Awiw, Izrael), Margalit Goldstein (Izrael), Iosif Shtatman (Lwów, Ukraina).
Wzorem lat ubiegłych we wszystkich biorących udział w tym przedsięwzięciu miejscowościach zorganizowane są wykłady, prelekcje, sesje naukowe, spotkania ze świadkami historii, wystawy, koncerty, uczczenia miejsc pamięci eksterminacji ludności żydowskiej oraz odsłonięcia nowych pamiątkowych tablic w miejscach Zagłady. Żydzi ocaleni z Holokaustu i ich potomkowie przyjeżdżają na Podkarpacie, aby spotykać się z mieszkańcami naszego regionu i dawać świadectwo ocalenia z Zagłady.
Obchody służą głębszemu przybliżeniu kwestii Holocaustu mieszkańcom regionu, a w szczególności młodzieży. Dzięki świadkom tamtych tragicznych wydarzeń, pozwalają lepiej poznać prawdę o Zagładzie Żydów, zamordowanych podczas II wojnie światowej w wyniku eksterminacyjnej polityki prowadzonej przez nazistowskie Niemcy. Przestrzegają zarazem przed uprzedzeniami – nienawiścią, rasizmem i antysemityzmem.
Dotychczas w organizację Obchodów Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu na Podkarpaciu włączyły się następujące miejscowości: Albigowa-Kosina, Baranów Sandomierski, Bełżec, Bircza, Błażowa, Brzozów, Cisna, Czudec, Dębica, Dubiecko, Dukla – Łęki Dukielskie, Dydnia, Dynów, Fredropol – Rybotycze, Głogów Małopolski, Gniewczyna Łańcucka, Gorzyce – Tryńcza, Grodzisko Dolne, Hłudno, Horyniec-Zdrój, Jarosław, Jasło, Jaśliska, Jawornik Polski, Jedlicze – Potok, Kańczuga, Kolbuszowa, Kołaczyce, Korczyna, Krosno, Lesko, Leżajsk, Lubaczów, Łańcut, Markowa, Mielec, Narol, Niebylec, Nowa Dęba, Nowy Żmigród, Olszanica-Stefkowa, Pilzno, Przemyśl, Przeworsk, Ropczyce, Rymanów, Rzeszów, Sanok, Stalowa Wola, Sędziszów Małopolski, Strzyżów, Tarnobrzeg, Trepcza, Tyczyn, Ulanów, Ustrzyki Dolne, Warzyce, Wielopole Skrzyńskie, Zagórz, Zatwarnica, Zarszyn – Nowosielce, Żurawica.
Tekst: Biuro Obchodów Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu na Podkarpaciu, Uniwersytet Rzeszowski, Instytut Historii, Zakład Historii i Kultury Żydów.