22 stycznia obchodzimy rocznicę wybuchu powstania styczniowego – jednego z największych polskich zrywów narodowowyzwoleńczych. Jego pamięć była inspiracją także 100 lat temu, gdy Polska odzyskiwała niepodległość - czynem i orężem. Jarosławskie uroczystości rocznicowe - w wojskowej asyście honorowej - zorganizował Burmistrz Miasta. List do uczestników i organizatorów skierował m.in. Marek Kuchciński, Marszałek Sejmu, a odczytał go Tadeusz Chrzan, Starosta Jarosławski.
Powstanie było jednym z większych polskich zrywów narodowych. Ogłoszone zostało specjalnym manifestem z 22 stycznia 1863 r., wydanym w Warszawie przez Tymczasowy Rząd Narodowy, w wyniku wciąż narastającego rosyjskiego terroru wobec Polaków. Trwało do jesieni 1864 r. Zasięgiem objęło zabór rosyjski: Królestwo Polskie oraz Litwę, Białoruś i część Ukrainy.
Wśród uczestników zrywu niepodległościowego nie zabrakło także jarosławian. Nieduża odległość dzieląca ziemię jarosławską od kordonu rosyjsko-austriackiego (ok. 40 km) sprawiała, że rejon ten był dobrym miejscem na bazę pomocniczą dla powstania.
Powstanie miało charakter typowej wojny partyzanckiej, w której stoczono ok. 1200 bitew i potyczek. Mimo początkowych sukcesów zakończyło się klęską powstańców, z których kilkadziesiąt tysięcy zostało zabitych w walkach, blisko 1 tys. straconych, ok. 38 tys. skazanych na katorgę lub zesłanych na Syberię, a ok. 10 tys. wyemigrowało za granicę.
Po zakończeniu działań zbrojnych ziemia jarosławska zapełniła się dużą liczbą zbiegłych powstańców. Wielu z nich znalazło tutaj schronienie oraz zajęcie umożliwiające im przetrwanie bardzo trudnych czasów. Wszyscy ci, którzy przetrwali zawieruchę powstańczą, już za życia otaczani byli czcią i ogólnym poważaniem, a polegli w walce pozostawali w żywej pamięci potomnych.
W załączniku dostępny jest artykuł Zbigniewa Zięby o udziale jarosławian w Powstaniu (za stroną UM Jarosławia). Zachęcamy do lektury!
https://powiat.jaroslawski.pl/aktualnosci/item/4029-w-holdzie-bohaterom#sigProId6e59dd742f