Powiat Jarosławski

W dolnej sieni i w sklepie Kamienicy Orsettich prezentowana jest najnowsza wystawa czasowa Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich. Przedstawiona została na niej historia dwóch niezwykle ważnych jarosławskich świątyń – świątyń, którym nadana została godność kolegiaty.

Jedna z nich już nie istnieje, pozostał po niej Plac św. Michała i kilka obiektów z jej wyposażenia… Kapitułę kolegiaty pw. Wszystkich Świętych powołano w 1523 roku, staraniem Jadwigi z Wawrzyszyna, wdowy po Spytku III Jarosławskim i ich córek – Anny i Magdaleny. Kościół ten był pierwszym kościołem kolegiackim diecezji przemyskiej. Kolejna kolegiata ufundowana została dopiero w 1724 r. w Brzozowie. Powołanie kapituły kolegiackiej w Jarosławiu było zarówno przejawem pobożności właścicieli, jak też uznaniem Jarosławia, jako znaczącego ośrodka religijnego diecezji przemyskiej.

Pierwsza kapituła jarosławska istniała 277 lat, działała w latach 1523 – 1800, została zniesiona decyzją władz austriackich w 1800 roku. Kościół pw. Wszystkich Świętych istniał ok. 384 lat (1423(?) – 1807), z czego przez 277 lat nosił tytuł kolegiaty.

Druga z jarosławskich kolegiat – Kolegiata pw. Bożego Ciała – pięknem architektury i wyposażenia zachwyca do dziś. Jej powołanie wiąże się nierozerwalnie z obchodami 600-lecia istnienia diecezji przemyskiej. Ordynariusz diecezji,  biskup Ignacy Tokarczuk podjął wówczas myśl wznowienia zniesionych przez władze austriackie kapituł kolegiackich. Na jego prośbę Prymas Polski, kardynał Stefan Wyszyński, dekretami z dnia 3 czerwca 1975 roku przywrócił kapituły kolegiackie w Jarosławiu    i Brzozowie.

Dzięki tej decyzji, po 175 latach do Jarosławia wróciła kapituła kolegiacka, a kościół parafialny pw. Bożego Ciała uzyskał miano kolegiaty.

Wystawa „Jarosławskie kolegiaty” ukazuje historię obydwu świątyń – nie tylko tą spisaną na kartach ksiąg i kronik; nie tylko tą ukrytą w elementach dawnego wyposażenia kościołów, które zachowały się do dnia dzisiejszego; nie tylko tą widzianą przez pryzmat postaci historycznych z nimi związanych, ale także tą „opowiedzianą” poprzez badania archeologiczne, prowadzone przy każdej z nich i poprzez ślady minionych wieków, odnalezione podczas tych badań.

Muzeum Kamienica Oresttich w Jarosławiu