Obchodzony 1 marca Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, został ustanowiony przez Sejm RP w 2011 roku, aby upamiętnić tych, którzy po II wojnie światowej z bronią w ręku przeciwstawili się narzuconej siłą władzy komunistycznej.
Powojenna konspiracja niepodległościowa była najliczniejszą formą zorganizowanego oporu polskiego społeczeństwa wobec reżimu komunistycznego. W zbrojnym podziemiu działało nawet 200 tys. osób w różnych oddziałach. Kolejnych 20 tys. walczyło w partyzantce. Kilkaset tysięcy osób zapewniało łączność, aprowizację, wywiad i schronienie. Przeciwko władzy występowali także uczniowie zrzeszeni w podziemnych organizacjach młodzieżowych – łącznie ok. 20 tys. młodych ludzi.
Tego dnia w 1951 r. w więzieniu na warszawskim Mokotowie, po pokazowym procesie, zostali rozstrzelani przywódcy IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” – prezes WiN ppłk Łukasz Ciepliński („Pług”, „Ludwik”) i jego najbliżsi współpracownicy: Adam Lazarowicz, Mieczysław Kawalec, Józef Rzepka, Franciszek Błażej, Józef Batory i Karol Chmiel. Ich ciała komuniści zakopali w nieznanym miejscu.
Pamięć o Żołnierzach Niezłomnych została uwieczniona na pamiątkowej tablicy, umieszczonej w hallu Starostwa Powiatowego w Jarosławiu. "Pamięci (...) Żołnierzy Wyklętych - wiernym Polsce do końca, którzy po 1945 roku przeciwstawiali się zniewoleniu Ojczyzny (...)". Hołd oddał Im starosta jarosławski Stanisław Kłopot.
Niezwykłą postacią związaną z ziemią jarosławska jest kpt. Władysław Koba "Rak", "Marcin". Oficer Wojska Polskiego, Żołnierz ZWZ i AK, po wojnie Prezes WiN. Aresztowany przez UB i zamordowany w wyniku "zbrodni sądowej" w 1949 roku. Dziś, w Narodowym Dniu Pamięci Żołnierzy Wyklętych, hołd oddali mu wspólnie poseł Tadeusz Chrzan oraz starosta jarosławski Stanisław Kłopot.
Pamiętamy!
Informacja: www.gov.pl, www.ipn.gov.pl, własna.
